نسل کشی ایزدی ها
نسل کشی ایزدی ها بۆنیادی طولانی و عمیقی دارد آنها در طول تاریخ 74 بار دستور نسل کشی علیە آنها داده شده. توسط بسیاری از قدرت های حاکم در منطقە و در سال ٢٠١٤ داعشهای تروریست. برای نمونە در سال 1714 میلادی هنگامی که سربازان خلیفه مسلمین در امپراتوری عثمانی به نام جهاد به سنجار حمله کردند و آنها را قتل عام کردند، تعدادی از زنان و دختران و کودکان را به اسارت گرفتند و هر چه توانستند انجام دادند. درست مثل همان جنایتها را داعش آن را تکرار و انجام داد.
این اقدامات علیه کردهای ایزدی به دلیل قومیەت و مذهب و زبان مادری آنها که کردی است، پیوسته منجر به مرگ و نسل کشی شده است. ایزدیان، ایزدیها یا یزدانی‌ها (به کردی: Êzidî ئێزیدی) کردهای بومی این کشور هستند و دین ایزدی یکی از قدیمی ترین ادیان کردستان و بین النهرین است. یزیدیت اعتقادی توحیدی است که مبتنی بر ایمان به خدای یگانه است که جهان را آفریده و تحت نظارت هفت موجود مقدس که اغلب به نام فرشتگان یا هفت راز شناخته می شوند، آفریده شده است. در این میان، فرشتە طاووس وجود دارد کە باآن احترام میگزارند.
این دین در کردستان عراق، سوریه، ترکیه، گرجستان، ارمنستان، اوکراین و روسیه رواج دارد بسیاری از آنها به عنوان پناهنده در اروپا و ایالات متحده زندگی می کنند. هزاران سال است که مردم ایزیدی در سنجار زندگی می کنند و آن را به عنوان محل سکونت انتخاب کرده اند و قدمت ساخت سنجار به قرن سوم قبل از میلاد می رسد.
کردهای ایزدی در طول تاریخ با فجایع و نسل کشی های زیادی روبرو بوده اند. بیش از 70 فرمان بر آنها تحمیل شده و فداکاری های زیادی برای ملت و دین و کشور خود کرده اند.
تاریخ بار دیگر به روشنی ثابت کرد که اگرچه جنایات انفال توسط بعثی ها انجام شد، اما آنچه امروز توسط تروریست های دولت اسلامی عراق و شام (داعش) علیه کردها، ایزدی ها، شبکیها، کاکایی ها، مسیحیان انجام شد از جملە نسل کشی و حلال کردن مال و اموال، ربودن زنان، آوارگی جمعیت، تخریب محیط اجتماعی کلیساهای آنها و تغییر دین بە اجبار این چیزی نیست جز نسل کشی دیگری که علیرغم تغییر بر علیه مردم ما انجام می شود.
اگر دیروز رژیم بعث با گاز شیمیایی و کشتار دسته جمعی کردها را قتل عام کرد، امروز داعش همان جنایت فجیع را با گروگان گرفتن و سپس کشتن هر چه بیشتر مردم انجام می دهد. داعش هر جا که رفته است، مثل بعثی ها، شهرها و روستاهای ویران شده و تعداد زیادی گور دسته جمعی را برای ما به جا گذاشته است.
حملە داعش بە سنجار
شنگال (به عربی: سنجار) (به سریانی: ܫܝܓܪ)(شنگار) شهری در استان نینوا در شمال باختری عراق است و پنچ کیلومتر از کوە شنگال فاصلە دارد. و یکی از مناطق مورد نزاع بین عراق و اقلیم کوردستان است
تروریست های داعش پس از تسلط بر استان نینوا در تاریخ 9/6/2014، منطقه سنجار را در تاریخ 3/8/2014 اشغال کردند. در نتیجه این اشغال بیش از نیم میلیون کرد ایزدی آواره شدند که حدود 150000 نفر از آنها بیش از 10 روز بدون آب و غذا در کوه سنجار گیر افتاده بودند. حدود 350 هزار نفر از اقلیم کردستان، ترکیه و سوریه آواره شدند. بر اساس این آمار، 1293 نفر در روزهای آغازین حمله به سنجار و اطراف آن کشته شدند، از جمله 400 مرد پیر و جوان را در روستای کوچو پس از تیرباران در یک گور دسته جمعی زندەبەگور کردند، زنان و دختران و کودکان ربوده شدند. سپس شروع به جدا کردن زنان از مردان، آزار جنسی، فرستادن اجباری آنها به مکان‌های تحت کنترل و خرید و فروش آنها، مانند دوران برده‌داری کردند. عده ای زیادی را مجبور کردنداسلام بیاورند. بیش از 600 نفر از جمله سالمندان، کودکان و زنان بر اثر گرسنگی، تشنگی و خستگی در راه جان باخته اند. داعش با تخریب معابد و مکان مذهبی کردهای ایزدی که قدمت آنها به هزاران سال پیش می رسد، سعی در نابودی فرهنگ و تاریخ کردهای ایزدی و سایر جوامع داشته است. بر اساس آخرین آمار دفتر آزادسازی کردهای ایزدی از چنگ داعش که در اوت 2023 ثبت شده است، تاکنون 119 گور شامل 82 گور دسته جمعی و 37 گور فردی کردهای ایزدی در سنجار کشف شده است.
تلاش های حکومت اقلیم کردستان و پارلمان کوردستان:
در پی جنایات داعش، ریاست شورای وزیران کردستان چند تصمیم صادر کرد:
1. کمیته عالی نسل کشی برای به رسمیت شناختن جنایات داعش علیه کردهای ایزدی و ملل و جوامع مذهبی دشت نینوا با هدف ارائه پرونده نسل کشی ایزدی ها به دیوان بین المللی دادگستری به شکل خاص یا مختلط تشکیل شد. .
2. هیئت تحقیق، جمع آوری اسناد و شواهد و درمان در استان دهوک ایجاد شد.
3. دفتر ویژه ای برای امور ایزدی های و ئازاد کردن ربوده شده تأسیس شد.
4. وزارت شهدا و امور قربانیان انفال در چارچوب تیم ملی گورهای دسته جمعی در جمهوری فدرال عراق به حفاری گورهای دسته جمعی همکاری کنند
5. دولت اقلیم کردستان (KRG) از طریق دفتر روابط خارجی با ایالت بادن-وورتمبرگ آلمان توافقنامه ای برای اعزام 1200 دختر و زن ایزدی نجات یافته از داعش به آلمان برای روان درمانی امضا کرد. و همە انها در چندین نوبت اعزام شدند.
6. تصمیم شماره (11) 2019 پارلمان کردستان مبنی بر اعلام 3/8/2014 به عنوان روز نسل کشی ایزدی ها.
اقدامات مجلس نمایندگان عراق
– قانون شماره 8 سال 2021 در مورد «زنان ایزدی نجات یافتە».
نسل کشی ایزدی ها در جامعه بین المللی
نسل کشی ایزدی ها در جامعه بین المللی بازتاب گستردە داشت و نیروی ائتلاف بین المللی برای مبارزه با داعش از جمله عراق و کردستان تشکیل شد. در عین حال، سازمان های بین المللی و برخی کشورها از جملە المانیا و بریتانیا، این جنایت را نسل کشی اعلام کرده و اقداماتی را انجام داده اند که آینده آنها و موضوع غرامت را تحت تأثیر قرار می دهد.
شورای امنیت سازمان ملل در سال 2017 قطعنامه 2379 را برای بررسی جنایات داعش از طریق تیم های یونیتاد تصویب کرد که کار آنها بسیار کند است.دولت اقلیم کردستان از طریق کمیسیون عالی نسل کشی به تیم تحقیقات بین المللی کمک کرده است تا جنایات داعش را بررسی کنند. یونیتاد از هیئت تحقیق و جمع آوری اسناد در دهوک بازدید کرد، و همچنین با کمیته نسل کشی ایزدی ها دیدار کرد. این تیم در حال حاضر روی این موضوع در عراق و کردستان کار می کند و دوره کاری آنها یک سال دیگر تا سال 2025 تمدید شده است.
جرایم داعش در سنجار
تعداد افراد ربوده شده توسط داعش در 3 اوت 2014، 6417 نفر بود. از این تعداد 3548 نفر زن و 2869 نفر مرد بودند.
از این تعداد، 3570 نفر نجات یافته اند. 1208 نفر زن، 339 نفر مرد، 1066 نفر دختر و 957 نفر پسر هستند.
بر اساس آمار دفتر آزادسازی کردهای ایزدی از دست داعش، تعداد کشته شدگان بەدست داعش حدود 5000 نفر است.
دفتر نجات کردهای ایزدی می گوید داعش 68 پرستگاە و زیارتگاه را در زمان اشغال شنگال و اطراف آن تخریب کرد.
داعش تمام مراحل نسل کشی را در سنجار انجام داده است که شامل:
1- حمله به کردهای ایزدی در سنجار و فرار به کوههای سنجار و احاطه آنها به منظور نابودی و کشتن آنها که بسیاری از زنان، کودکان، افراد مسن و معلولان به دلیل ترس، خستگی و گرسنگی جان خود را از دست دادند.
2. ایجاد جنگ روانی در بین مردمی که چندین روز بدون غذا و دارو و مایحتاج روزانه بە کوه سنجار پناە بردە بودند و از سرنوشت خانودەهای خود اطلاعی نداشتند.
3. مسلمان کردن اجباری ایزدیها توسط تروریست های داعش.
4. کشتار دسته جمعی غیرنظامیان بی گناه و پنهان کردن آنها در گورهای دسته جمعی.
5. جدایی زنان و دختران ایزدی از خانواده هایشان پس از کشتار دسته جمعی شوهرانشان.
6. سوء استفادە و تجاوز جنسی به دختران و زنان ایزدی به نام جهاد نکاح، بازگشت به نظام برده داری، خرید و فروش آشکار و معاوضە کردن آنان در بین خود و با یکدیگر به عنوان کنیزە و جاریە و سبایا.
7. جدا كردن زنان از مردان به منظور جنگ روانی و از بين بردن اصل و نسب ايزيدیها، جلوگيري از تولید مثل و پس از دەستگیر کردن بلافاصلە، پسران و مردان جوان ايزيدي را تیرباران و زنده به گور مي کردند.
8. تخریب آثار مذهبی و مقدس کردهای ایزدی از جمله معابد به منظور محو فرهنگ، آداب و رسوم و مذهب کردهای ایزدی. . . .
این جنایات تحت کنوانسیون 1948 سازمان ملل متحد در مورد منع نسل کشی قرار دارند.
تعداد کردهای ایزدی عراق قبل از مبارزه با داعش در 3 اوت 2014، 550000 نفر بود. بر اساس آمار در حال حاضر 65 هزار و 282 خانواده پناهجویان سنجار در اردوگاه های استان دهوک زندگی می کنند که 330 هزار و 859 نفر می باشد. ونزدیک از 120 هزار نفر نیز به خارج از کشور مهاجرت کرده اند.
ایزدی ها نه سال پیش از دست داعش رنج های زیادی را متحمل شدند و هنوز هم اثرات منفی آن را احساس می کنند. بنابراین، عدالت و پاسخگویی برای همه کسانی که زندگی عادی آنها از بین رفته، مختل شده و بستگانشان را از دست داده اند، نیاز است و تلاش برای تضمین این امر ادامه خواهد داشت.
بنابراین، طرف های مربوطه در دولت اقلیم کردستان، دولت عراق و جامعه بین المللی باید گام های خود را برای دستیابی به موارد زیر تسریع کنند:
– برقراری عدالت برای #یزیدی ها.
-نجات یزدی ها به ویژه #زنان_و_دختران_یزیدی و بازگشت آنها به زندگی عادی.
– تامین امنیت ملی برای ایزدی ها.
-حفاری #گورهای دسته جمعی
– ایجاد دادگاه ویژه برای محاکمه مجرمان
– تضمین آینده ای هماهنگ و بازسازی و بازگشت مردم به وطن خود در شنگال و اطراف.
-#غرامت مادی و معنوی